De Slagen aan de Isonzo
Een vergeten front uit WO I
Het Isonzofront is één van de vele vergeten fronten uit WO I, hoewel er hevig strijd werd geleverd tussen Italië en Oostenrijk-Hongarije (met vaak ook steun van Duitse troepen). Meer dan 300.000 militairen sneuvelden in het prachtige landschap van Noord-Italië en Slovenië.
Er zijn ook nog heel wat sporen van het oorlogsgeweld te vinden: spelonken, bunkers, bevoorradingsschachten, schuilplaatsen en loopgraven zijn bewaard gebleven. Tal van verdedigings-structuren uit de Eerste Wereldoorlog werden ook gerestaureerd en worden nu als themaparken en musea uitgebaat. En op heel wat plaatsen vind je nog botten, verroeste gespen, bajonetten, prikkeldraad, … enzoverder. Het karstgebied is immers een gunstig gebied voor de instandhouding van deze overblijfselen.
Programma
DAG 1 | vrijdag 22 juli 2022
We verzamelen op de middag op de luchthaven van Zaventem om in te checken op de vlucht om 14u naar Ljubljana. Na een vlucht van 1 uur en 45 minuten landen we in de Sloveense hoofdstad. In Ljubljana wacht onze autocar ons op en rijden we naar Hotel Major in Ronchi dei Legionari (nabij Triëste). Avondmaal in het hotel.
DAG 2 | zaterdag 23 juli 2022
We starten ons avontuur van het Isonzofront met een bezoek aan het themapark van de Grote Oorlog in Monfalcone. Het themapark – 4 km² groot – werd in 2005 geopend en biedt de bezoeker 3 verschillende routes aan om het historische oorlogsgebied te verkennen. Hier werd tussen juni 1915 en mei 1917 hevig gevochten. We kunnen er ons niet alleen vergapen aan de vele loopgraven, artillerieposities en schuilplaatsen, we maken er ook kennis met Enrico Toti, één van de meest symbolische Italiaanse helden uit WO I.
Na de middag brengen we nog een bezoek aan het Memorial van Redipuglia, het grootste en meest majestueuze monument voor de Italiaanse slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Het Memoriaal werd aangelegd in opdracht van Benito Mussolini op de hellingen van de berg Sei Busi. Het memoriaal, ontworpen door architect Giovanni Greppi en beeldhouwer Giannino Castiglioni, werd pas op 18 september 1938, na 10 jaar bouwen, officieel geopend. Naast de 100.187 soldaten die er begraven liggen, en de vele symboliek op de begraafplaats, is ook een bezoek aan het museum heel erg interessant.
Terug naar ons hotel in Ronchi dei Legionari voor avondmaal en logies.
DAG 3 | zondag 24 juli 2022
Na het ontbijt trekken we de heuvels in. De heuvel van Monte San Michele (275 m) was één van de belangrijkste punten in de verdediging van Gorizia tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het Oostenrijks-Hongaarse leger bouwde er een uitgebreid systeem van grotten en schuilplaatsen en rustte ze uit met kanonnen van groot kaliber. Na enkele maanden van gevechten slaagde het Italiaanse leger erin de heuvel te veroveren tijdens de 6de Slag aan de Isonzo. De overblijfselen uit die tijd werden gerestaureerd en de WO I-site is intussen beschermd met de status van herdenkingsgebied. Wij bezoeken er trouwens ook het plaatselijke museum.
Na de lunch rijden we naar Sabotin. Deze berg boven Gorizia was, vanwege zijn strategische ligging boven de Soča, een belangrijk Oostenrijks-Hongaars bruggenhoofd op de rechteroever van de rivier. In de 6de Slag aan de Isonzo (in augustus 1916) veroverde het Italiaanse leger de berg Sabotin, die de verovering van Gorizia mogelijk maakte. De berg is doorkruist met een systeem van loopgraven en grotten die werden gebouwd door zowel Oostenrijks-Hongaarse als Italiaanse legers toen ze hun posities versterkten. Zijn positie maakt Sabotin een plaats met een prachtig uitzicht. Het uitzicht reikt tot de bergen Sveta Gora, Škabrijel, de Vipava-vallei, de Kras, het laagland van Friuli, het gebied Goriška Brda en de Julische Alpen. Vanwege zijn turbulente geschiedenis en natuurlijke attracties is het een belangrijke toeristische bestemming in de regio Goriška.
Terug naar ons hotel in Ronchi dei Legionari voor avondmaal en logies.
DAG 4 | maandag 25 juli 2022
We starten vandaag met een bezoek aan Cerje, het monument voor de verdedigers van Slovenië. Het monumentale gedenkteken, op een heuveltop aan de westelijke rand van het Karst-plateau en dus met een weids uitzicht op de noordelijke Adriatische Zee, Friuli, de Dolomieten, de Julische Alpen en de Vipavsko-vallei, werd opgericht ter nagedachtenis aan allen die vochten en sneuvelden voor Slovenië. Het monument – ontworpen als een fort van 7 verdiepingen – probeert het verleden en de toekomst met elkaar te verbinden: de bezoeker maakt een wandeling doorheen de verschillende periodes van de Sloveense geschiedenis en eindigt op een panoramisch platform dat de toekomst symboliseert. Vervolgens naar de “Troon van Borojevic”. Dit monument – dat ook dienstdoet als wegwijzer omdat het de afstanden naar Lokvica en Kostanjevica aangeeft – werd opgericht ter ere van aartshertog Joseph, bevelvoerder van het 7de Oostenrijks-Hongaarse Corps, maar de naam verwijst naar de bevelvoerder van het 5de Oostenrijks-Hongaarse Leger: Svetozar Borojević von Bojna. Even verderop bezichtigen we ook de Pecinka-grot, waar tijdens WO I stapelbedden voor soldaten en zelfs hutten voor officieren werden ondergebracht.
Na de lunch brengen we nog een bezoek aan de Oostenrijks-Hongaarse militaire begraafplaats in Gorjansko. We vinden er circa 10.000 graven van verschillende nationaliteiten uit het Oostenrijks-Hongaarse leger.
Terug naar ons hotel in Ronchi dei Legionari voor avondmaal en logies.
DAG 5 | dinsdag 26 juli 2022
Vandaag laden we na het ontbijt onze valiezen in de autocar en rijden we richting Triëste, waar we het Oorlogsmuseum voor de Vrede Diego de Henriquez (omtrent WO I) bezoeken. De rest van de dag kunt u vrij spenderen in deze historische stad.
’s Avonds rijden we naar Bovec in Slovenië om er in te checken in Hotel Mangart.
DAG 6 | woensdag 27 juli 2022
Na het 1ste ontbijt op Sloveense bodem rijden we naar het Celo Outdoor Museum. Het openluchtmuseum omvat o.a. het vestingwerk dat door het Oostenrijks-Hongaarse leger op de helling van de berg Svinjak werd gebouwd. Het geeft een prachtig uitzicht op het voormalige slagveld en maakte deel uit van de verdedigingslinie Bovec (Sperre Flitsch), die een belangrijke rol speelde in de verdediging van het dal waarin Bovec ligt. Het voornaamste deel van de linie bestaat uit een 200 meter lange sleuf met gemetselde muren, die twee posities verbindt met een keuken, een observatiepaal, twee slaapzalen voor 40 mannen en een schuilplaats voor 20 soldaten. De muur had 150 schietgaten waardoor de infanteristen hun geweren konden afvuren.
Na de lunch brengen we een bezoek aan Fort Kluze en het Ravelnik Outdoor Museum. Fort Kluze werd in 1472 als vesting tussen Bovec en Karinthië gebouwd. In de 16de eeuw werd Bovec onder Oostenrijks gezag geplaatst en werd het een autonoom graafschap, maar uiteindelijk door de troepen van Napoleon veroverd. Een deel van Bovec werd in 1903 door brand verwoest, de rest werd kapotgeschoten tijdens WO I. Na de Italiaanse bezetting van Bovec in augustus 1915, versterkte het Oostenrijks-Hongaarse leger zijn 1ste verdedigingslinie aan de oostelijke rand van het Bovec-bekken, vooral over twee heuvels: Ravelnik (519 m) en Stržišče (486 m). De twee verhogingen vormen een natuurlijke blokkade. Op de helling van Ravelnik werd ook een openluchtmuseum georganiseerd, waarbij een cirkelvormig pad de gereconstrueerde loopgraven, verbindingstunnels, bunkers, mitrailleursnesten en verblijfplaatsen verbindt.
DAG 7 | donderdag 28 juli 2022
Voor de middag staat vandaag Kolovrat op het programma. Kolovrat is een circa 3,5 km lange bergrug met een hoogte van ongeveer 1100 m. Hij strekt zich richting oost-west boven de rechteroever van de Soča rivier uit. In de Eerste Wereldoorlog bouwde het Italiaanse leger een netwerk van versterkte loopgraven, grotten en artillerieposities genaamd “linea d ‘armata”. Het meest oostelijke gebied van Kolovrat - tussen toppen van Tinški vrh (1.136 m) en Na Gradu (1.115 m) - is vandaag een openluchtmuseum van de Eerste Wereldoorlog. Het gebied wordt beheerd door de Walk of Peace van de Stichting Soča.
Na de middag brengen we een bezoek aan het Kobarid Museum, ontwikkeld uit een museumcollectie die door de lokale bevolking werd opgericht in 1990. In 2011 werd het Kobarid Museum officieel ondergebracht bij de Nationale Sloveense Musea. Het werd genomineerd voor het European Museum of the Year Award (EMYA) en werd bekroond met de Museumprijs van de Raad van Europa. Sinds de oprichting heeft het Museum meer dan veertig tentoonstellingen in binnen- en buitenland georganiseerd, waaronder onlangs nog eentje in de inkom van het In Flanders Fields Museum te Ieper. We sluiten de dag af met een bezoek aan Caporetto. Het heiligdom van St-Antonius is een militair gedenkteken en herbergt de resten van 7014 Italiaanse militairen die sneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het werd gebouwd i.o.v. Benito Mussolini naar een ontwerp van architect Giovanni Greppi en beeldhouwer Giannino Castiglioni. De kerk van St-Antonius van Padua werd reeds in 1696 ingewijd en stond hier dus lang voor het memoriaal werd aangelegd.
DAG 8 | vrijdag 29 juli 2022
Vandaag komt een einde aan het Isonzo-avontuur. Na het ontbijt laden we onze bagage in en rijden we opnieuw naar Ljubljana om er het vliegtuig richting België te nemen. Voor we moeten inchecken, hebben we hopelijk nog even de tijd voor een korte sightseeing in de Sloveense hoofdstad. Facultatief middagmaal.
Na de middag rijden we naar de luchthaven en checken we in voor de vlucht om 16u25. De aankomst in Zaventem is voorzien om 18u15.
Praktisch
8-daagse reis van vrijdag 22 t.e.m. vrijdag 29 juli
Prijs: €1450 p.p. (toeslag single: €165 p.p.)
Verblijf: Hotel Major (Ronchi dei Legionari) en Hotel Mangart (Bovec)
Reisleiding: Wouter Feys, Jauko Verschure
In de prijs is inbegrepen:
-
vervoer met luxeautocar
-
verblijf in halfpension (ontbijt & diner)
-
alle vermelde inkomgelden
-
plaatselijke gidsen
-
Nederlandstalige reisleiding
In de prijs is niet inbegrepen:
-
dranken aan tafel
-
lunches
-
persoonlijke uitgaven
-
reisbijstands- en/of annuleringsverzekering